De mecenas en de verversbaas

terug naar overzicht

Schatkamer van De StijlHet Kröller-Müller is met topwerken van onder anderen Piet Mondriaan, Theo van Doesburg, Bart van der Leck en Gerrit Rietveld een van de schatkamers van De Stijl. De basis hiervoor werd gelegd door Helene Kröller-Müller. Met Van der Leck sloot zij zelfs voor meerdere jaren een overeenkomst die haar recht gaf op eerste koop van zijn werk. Dit leidde tot een imposante verzameling Van der Lecks: 42 schilderijen en zo’n 400 tekeningen. Helene als mecenasTussen 1912 en 1918 krijgt Van der Leck een jaarlijkse toelage van Helene Kröller-Müller, op voorspraak van haar adviseur Hendrik Bremmer. Zo wordt ze Van der Lecks mecenas. In 1914 treedt de kunstenaar in dienst van de firma Wm H. Müller & Co, waar Anton Kröller dan directeur is. Van der Leck maakt een groot glas-in-loodraam voor het hoofdkantoor van de firma in Den Haag, affiches voor de Batavierlijn, mozaïeken voor het kantoor in Londen en kleurontwerpen voor interieurs van de woonhuizen, waaronder het jachthuis Sint Hubertus. Verregaande abstraheringHelene noemt hem in 1925 in haar Beschouwingen een ‘nog veelzijdiger, krachtiger kunstenaar dan Mondriaan’, maar in 1916 worstelt ze met de verregaande abstraheringen in zijn werk, zo blijkt uit hun correspondentie. In dat jaar voert hij verhitte discussies met Piet Mondriaan en Theo van Doesburg, vereenvoudigt hij de vorm in zijn schilderijen en brengt hij de kleur in zijn werk radicaal terug tot de primaire kleuren. Beschermvrouw en protogéDe tentoonstelling laat zien hoe het oeuvre van Bart van der Leck zich ontwikkelt, soms gestuurd door de moeizame maar ook spannende verhouding tussen beschermvrouw en protegé en soms door de artistieke uitwisseling en discussie met zijn De Stijlcollega’s.